Do poprawnego działania, ta strona korzysta z plików cookies.
Dowiedz się więcejPoradnia
Pytania i odpowiedzi
Co oznacza słowo archaizm?
16.09.2020
Co oznacza słowo archaizm?
Szanowni Państwo,
Mam pytanie dotyczące znaczenia słowa "archaizm". Oczywistym jest, że oznacza ono wyraz lub frazę, które były niegdyś używane, natomiast wyszły już z powszechnego użycia. Jednak w niektórych źródłach można znaleźć informację, że słowa "archaizm" można użyć w bardziej ogólnym znaczeniu - w odniesieniu do starych rzeczy, przestarzałych metod czy poglądów. Szczególnie interesuje mnie użycie określenia "archaizm" w odniesieniu do nieaktualnych opinii lub przekonań. Np.: "Przekonanie o tym, że palenie tytoniu sprzyja poprawie zdrowia to archaizm" lub "Pogląd, że kobietom łatwiej jest zdać egzamin na prawo jazdy to totalny archaizm".
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam
Jak słusznie Pani zauważyła, słowo "archaizm" ma różne znaczenia. Jedno z nich to znaczenie specjalistyczne używane w językoznawstwie, drugie znaczenie podstawowe. Wyraz archaizm może określać cechy języka, a także wskazywać na pewną przestarzałość, nieaktualność poglądów, opinii, postaw itp. Obydwa znaczenia notują słowniki języka polskiego. Podajemy poniżej definicję za Wielkim słownikiem języka polskiego PAN (https://www.wsjp.pl/index.php?id_hasla=86835&ind=0&w_szukaj=archaizm):
- w językoznawstwie (jęz.) 'wyraz, postać fonetyczna, znaczenie, forma fleksyjna wyrazu lub konstrukcja składniowa współcześnie odczuwane jako już w zasadzie nieużywane, z wyjątkiem tekstów stylizowanych na dawne'
- książkowe (książk.) 'zjawisko postrzegane jako przestarzałe i należące do minionej epoki'.
Warto zwrócić uwagę, że drugiej definicji towarzyszy kwalifikator "książkowe". Opatruje się nim jednostki używane jedynie w sytuacji oficjalnej, często jedynie w języku pisanym, głównie w celu podniesienia stylistycznej wartości wypowiedzi, popisania się erudycją itp. Podane przez Panią zdania zawierają słowo archaizm użyte w odpowiednim znaczeniu. Można zadać jedynie pytanie, w jakim kontekście występują te zdania.
Poradnia