28.09.2018
Mam pytanie dotyczące posługiwania się sformułowaniem "wartość ujemna". Chciałbym ustalić, czy w przytoczonym poniżej fragmencie posłużono się poprawnie wspomnianym pojęciem.
"Partia polityczna A zamierza połączyć się z partią B. Partia B jest jednak źle postrzegana i potencjał jej poparcia ma wartość ujemną, stąd na skutek fuzji poparcie partii A zapewne obniży się zamiast wzrosnąć".
Połączenie wyrazowe "wartość ujemna" jest poprawne: jako dosłowne, a także metaforyczne ukazanie nasilenia i osłabienia czegoś na skali, przez odniesienie do punktu mającego wartość zerową (neutralną). Jednak w przytoczonym zdaniu problem nie polega na użyciu połączenia "wartość ujemna", ale na zestawieniu go z wyrażeniem "potencjał poparcia" (potencjał w znaczeniu 'możliwość'). Potencjał w takim znaczeniu nie może być ujemny, może go co najwyżej nie być. W zdaniu występuje zatem błąd logiczny, wynikający ze sposobu połączenia znaczeń kolejnych wyrazów.
Dokonując skomplikowanych operacji myślowych i analizy sensu kolejnych części tego zdania, można się domyślać, że Partia B będzie miała coraz mniej zwolenników, ale to też niekoniecznie oznacza, że Partia A straci zwolenników po fuzji. Jednak z punktu widzenia komunikatywności wypowiedzi trudno uznać ją za poprawną: występują w niej zakłócenia jasności, zrozumiałości i logiki. A zatem, połączenie „wartość ujemna” nie jest w podanym zdaniu użyte poprawnie, bo – jak wyżej sygnalizujemy – nie może łączyć się z potencjałem poparcia.
Poradnia