26.03.2020
Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać o pewien zwrot używany często w transmisjach sportowych. Mianowicie sprawozdawcy mają w zwyczaju używać terminu "gra czwórką obrońców", "dwójka napastników" itp. Moje wątpliwości budzi użycie formy żeńskiej odnoszącej się do samej cyfry, a przecież podmiot w tym przypadku jest rodzaju męskiego - napastnik, obrońca, zespół. Czyli "dwóch napastników", "czterech obrońców" itd. Przecież na boisku nie biega cyfra "2" czy "6" tylko zawodnik (rodzaj męski). Jaka zatem forma będzie prawidłowa?
Rzeczywiście, po boisku nie biegają cyfry. Jednak wyrazy „dwójka”, „czwórka” itp. mają różne znaczenia, między innymi takie, które odnoszą się do osób. Za Wielkim słownikiem języka polskiego (wsjp) podajemy definicje, które pomogą rozwiać Pana wątpliwości:
- dwójka `dwie osoby`,
- czwórka `czteroosobowa grupa`.
Wymieniony słownik podaje też noty o użyciu interesujących nas wyrazów, typowe połączenia - w tym podobne do przytaczanych przez Pana.
Tak więc połączenia „czwórka obrońców” czy „dwójka napastników” należałoby uznać za poprawne, utrwalone, w miarę ekonomiczne (krótkie), co w transmisjach sportowych jest dość istotne. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by używać połączeń z liczebnikami głównymi w odpowiedniej formie gramatycznej: „gra czterema obrońcami”, „dwóch/ dwu napastników”, „dwaj napastnicy”.
Poradnia